Is Dromen hetzelfde als Trippen op Psychedelische Drugs?

(Soft) Drugs als wiet hebben invloed op onze slaap. Van wiet bijvoorbeeld, zeggen de meesten dat je na langdurig gebruik niet meer droomt. Maar er zijn planten die het tegenovergestelde doen en je juist in contact brengen met dromenland. Droomkruid en African Dream Root bijvoorbeeld. Het innemen van planten(extracten) om onze droom te beïnvloeden, klinkt als het gebruiken van psychedelica. Sterker nog, recente studies wijzen erop dat onze hersenen dezelfde activiteit vertonen in een droom als onder invloed van Magic Truffels. Wat betekent dat en waarom is dit belangrijk?

De Betekenis van Dromen

Wij vinden dromen met onze Westerse mindset vooral raar. Als we ze al hebben, of erkennen te hebben, delen we deze diepe persoonlijke beelden liever niet met een ander. Voor natuurvolkeren als de inheemse bewoners van Australië is dromen een belangrijk aspect van het dagelijks leven. Dat komt omdat er in de historische overlevering van de Aboriginals een Droomtijd wordt genoemd; een periode van ordening in hun scheppingsverhaal. Er is in deze culturen geen boek waar men op terug kan vallen. Alle historische kennis en zingeving wordt mondeling doorgegeven van generatie op generatie.

Interessant is dat er, in welke Aboriginal taal dan ook, geen woord bestaat voor “tijd”. Het blijkt dat het concept van tijd zoals wij dat kennen voor hen niet bestaat. Droomtijd is dus niet een periode in de geschiedenis van de Aboriginals. Voor inheemse Australiërs, is het vergelijkbaar met de gebeurtenissen in bijvoorbeeld Genesis, maar het verschil is dat de Droomtijd nog steeds plaatsvindt. Elke nacht keren de inheemse Australiërs terug naar de Droomtijd. Als dat niet trippy klinkt!

Belangrijk onderzoek: Dromen en Trippen hetzelfde?

Voor de Westerse cultuur, waarin empirisch bewijs belangrijk is voor de manier waarop wij leven, is dromen maar een bizar gegeven. Wat moeten we toch met die gekke gedachten en denkbeelden als je je ogen dicht hebt? We weten dat dromen ontstaan tijdens de REM-slaap, maar meer dan een vermoeden naar de functie en waarde van dromen is er niet. In de REM-slaap kunnen we meten dat er een verandering van bewustzijn plaatsvindt. De hersenactiviteit verandert enorm als we slapen; een aantal keer per nacht zelfs. Er is alleen bewijs nodig om de verandering van bewustzijn te verklaren en de vaak vervormde beelden van de werkelijkheid die daarbij komen kijken. 

In een studie onderzocht een team van wetenschappers onder leiding van Enzo Tagliazucchi, neurowetenschapper aan de Universiteit van Buenos Aires, naar een manier om licht te werpen op dromen en tegelijkertijd een verklaring te geven voor wat men meemaakt tijdens een trip op psychedelische drugs.

De opzet van het onderzoek? Het team zocht naar overeenkomsten in woordkeuze tussen de gigantische archieven van Erowid.org, waar iedereen zijn ervaringen met drugs kan delen en Dreamjournal.net, waar je je droom kunt neerpennen tot in het grootste detail. De site Dreamjournal.net telt inmiddels meer dan 200.000 droomverslagen.

Uit het onderzoek blijkt dat er ongelofelijk veel overeenkomsten zijn tussen de manier waarop men een droom en een trip beschrijft. Opmerkelijk is dat de meeste overeenkomsten tussen dromen en trippen worden gezien bij klassieke hallucinogene drugs als paddo’s, LSD, DMT, ayahuasca en peyote cactussen die mescaline bevatten. Ook THC, Salvia divinorum en MDMA worden genoemd.

Onder de Scan

Als je ooit paddo’s, cactussen of ayahuasca hebt gedaan, zal het je niet verbazen dat er overeenkomsten zijn. Maar fysieke aanwijzingen bleven uit. Totdat er een onderzoek in 2014 met fMRI hersenscans plaatsvond. Er gingen 15 personen onder invloed van psilocybine, de werkzame stof in Magic Truffels en paddo’s, de fMRI scan tunnel in. Terwijl de deelnemers een innerlijke reis doormaken, zagen de onderzoekers bepaalde delen van de hersenen oplichten van de activiteit; dezelfde activiteit die ook wordt waargenomen als mensen in zo’n scanner aan het dromen zijn.

Het zijn vooral de gebieden in de hersenen die verantwoordelijk zijn voor zelfbewustzijn, logica en het maken van beslissingen, die vertroebeld en ongecoördineerd raken. Delen voor geheugen, opwinding en emotie worden juist veel actiever en meer coherent. Mensen zeggen van een paddotrip wel dat het allemaal dromerig voelt, maar nu is er dus ook onderbouwing dat trippen en dromen gelijkenissen in de hersenen vertonen.

Overeenkomsten tussen Dromen en Trippen

Enkele van de beschrijvingen die telkens terug komen op Erowid.org en Dreamjournal.net willen we met je delen.

  • In zowel dromen als trips op psychedelica, lijken tijd en plaats vloeibaar. Het is vrij eenvoudig om te denken aan een plaats om plotseling ook op die plek te zijn. Het passeren van tijd verloopt in trips en dromen ook heel anders dan de wijzers van een klok. Vrijwel iedereen zegt aan het eind van een trip dat ze het gevoel hebben langer te reizen dan de trip duurt en een droom lijkt dikwijls langer te duren dan er uren in een nacht zijn.
  • Spoorvorming of “tracers”; bewegingen lijken in slow-motion te gaan of een zichtbaar spoor na te laten.
  • Hoe helderder een droom of hoe dieper de trip, des te meer het lijkt op een vervormde werkelijkheid. Enkele van de terugkerende thema’s: Je eigen handen hebben ineens zes of zeven vingers en elektronica werkt niet of doet iets anders dan je verwacht.
  • In een trip kun je in contact treden met andere wezens. Ook in dromen is dit een mogelijkheid. Ze kunnen je informatie geven waar je in het dagelijks leven iets aan hebt of in vreemde tekens of talen communiceren. Of ze nu uit een andere dimensie komen, van een andere planeet of dat deze wezens een afspiegeling zijn van een minder bekende kant van jouw eigen bewustzijn; dit soort ontmoetingen zijn goed gedocumenteerd.
  • Uittreden uit het lichaam of zelfs het eigen lichaam van een afstand zien, inclusief gedetailleerde beschrijving van de kamer. 
  • Verlies van ego en toegenomen verbondenheid met personen, dieren en zelfs het hele universum; het gevoel dat alles één is.
  • Verworden van een voorwerp.

Verschil tussen Dromen en Trippen

Er zijn naast de vele overeenkomsten natuurlijk ook verschillen. Een vooraanstaand verschil is dat dromen vaak minder detail bevatten dan trips. Behalve bij zogenaamde lucide dromen. In een lucide droom “ontwaak” je in je droom met de realisatie dat het niet echt is. Je bent je bewust van het feit dat je droomt en soms blijft de droom dan gewoon doorgaan met die kennis. Plotseling heb je invloed op de droom en neemt het detail juist toe, tot het niveau van een boek van George R.R. Martin.

Over boeken gesproken, David Jay Brown schreef in 2016 een boek over de overeenkomsten tussen lucide dromen, psychedelica en sjamanisme. Brown beschrijft in zijn boek dat er overeenkomsten zijn tussen verschillende vormen van bewustzijn. Ook diepe meditatie, uittredingen en bijna-dood ervaringen worden behandeld. Naast dat Brown informatie geeft over lucide dromen, laat hij ook zien dat het gebruik van planten als Calea en Afrikaans Droomkruid het eenvoudiger maken om controle te krijgen over de droom of deze beter te onthouden.

Droomkruiden: Psychedelica voor in bed?

Silene, Calea en Afrikaans Droomkruid hebben gemeen dat ze door sjamanen worden gebruikt meer uit een droom te halen. Want, zoals we eerder in dit stuk schreven; een droom is volgens natuurvolken veel meer dan iets dat je overkomt. Met de juiste instelling, een voornemen om je droom te onthouden en je droom te behandelen als iets waardevols, kun je meer uit je nachtrust halen dan simpelweg uitgerust wakker worden. Droomkruiden kunnen je daarbij helpen. Sommige kruiden als Calea (beter bekend als droomkruid), hebben de eigenschap je droom visueler of levendiger te maken. Andere lijken direct invloed uit te oefenen op de fase tussen slaap en waken in. Met name Afrikaans Droomkruid (Entada rheedii) heeft de neiging om visuele beelden op te wekken vlak voordat je in slaap valt, waardoor het lijkt alsof de droomwereld versmelt met slaapkamer.

Kun je Magic Truffels gebruiken voor Lucide Dromen?

Kort antwoord: ja dat kan. Een truffeltje voor het slapengaan kan je droom trippy maken, kleurrijker of je juist laten dromen als je denkt dat niet te doen. Zelfs een microdosis van een gram of minder verse Magic Truffels kan dat uitlokken. Let wel dat er geen gedegen onderzoek is naar de relatie tussen lucide dromen en psychedelica. Toch staan er enige ervaringen op Erowid.org. Of je er ook werkelijk controle mee kunt krijgen op je dromen is nog maar de vraag, maar een experiment met een lage dosering Magic Truffels is vrij onschuldig. Wees je er wel bewust van dat je je slaap ermee kunt beïnvloeden, waardoor je mogelijk minder uitgerust wakker wordt.

Wat de Overeenkomst tussen Psychedelica en Dromen Betekent

Volgens onderzoeker Enzo Tagliazucchi is er een beperkter aantal mentale staten waarin we ons kunnen bevinden dan voorheen werd aangenomen. Een trip en een droom kunnen dus best wel eens hetzelfde zijn, afgezien van de manier waarop we in zo’n staat terecht komen. De overeenkomsten in de ervaringen heeft voor een aantal mensen een diepere spirituele betekenis. Misschien is er wel een verborgen dimensie die zich openbaart in zo’n toestand. Langzamerhand leren we steeds meer over dromen, de effecten van paddo’s en andere psychedelische smartdrugs en over ons bewustzijn. Zaken die natuurvolkeren als de Aboriginals nooit zijn vergeten.

Vanavond nog invloed uitoefenen op je droom? Pak dit artikel er meteen bij!

Bronnen:

“The Experience Elicited by Hallucinogens Presents the Highest Similarity to Dreaming within a Large Database of Psychoactive Substance Reports”, Frontiers in Neuroscience, Beschikbaar: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnins.2018.00007/full

“New study discovers biological basis for magic mushroom 'mind expansion'”, EureakAlert, Beschikbaar: https://www.eurekalert.org/pub_releases/2014-07/icl-nsd070114.php

“Engaging the Dream”, Psychedelica, Gaia, Beschikbaar tegen betaling: https://www.gaia.com/video/engaging-dream